Blog: De bijzondere effecten van krachttraining: Hoe blijf ik in de kracht van mijn leven?

In een wereld waarin we steeds vaker van gemak worden voorzien, verdwijnt zo langzamerhand steeds meer de noodzaak om ons lichaam in beweging te brengen. Boodschappenbezorgers, flitsbezorgers, thuiswerken, beeldbellen, vergaderen op afstand, roltrappen, liften, elektrische fietsen, hoog/laag stoelen, we maken het onszelf makkelijker en makkelijker om een zo comfortabel mogelijk leven na te streven. Deze technologieën zijn natuurlijk heel praktisch, maar komen ook met een keerzijde.

Het menselijk lichaam is een uitermate complex en bijzonder organisme, bestaande uit verschillende met elkaar samenwerkende systemen die ons in leven houden en laten functioneren zoals we wensen en willen. Een unieke eigenschap hiervan is dat het zich continu aanpast aan de prikkels en belasting die het te verduren krijgt. Door hoge alcoholinname vergroot de lever, door veel conditietraining wordt het hart groter, door overmatige suikerinname wordt het lichaam minder gevoelig voor insuline, door veel zware gewichten op te tillen groeit de spierkracht en spiermassa. Het lichaam reageert op alle soorten belasting die met regelmaat op ons afkomen.

Belasting-belastbaarheid

We noemen dit belasting-belastbaarheid. Is de belasting die inwerkt op het lichaam groter dan wat het lichaam gewend is, de belastbaarheid, dan past het zich aan, zodat het de volgende keer dezelfde belasting beter aankan, de belastbaarheid wordt groter. Dit is waar onder andere sport en beweging op gebaseerd zijn.
Deze continue aanpassing aan invloeden van buitenaf werkt beide kanten op: bij langdurige inactiviteit zal hoe langer hoe meer ogenschijnlijk simpele belasting steeds zwaarder aanvoelen en uiteindelijk zelfs helemaal niet meer mogelijk zijn zonder overbelasting, pijntjes en andere ongemakken.

Hoe blijf je fit en gezond als je ouder wordt?

Een mens bevindt zich fysiek op zijn top grofweg tussen de 25 en 35 jaar. Een typisch kenmerk van ouder worden is dat de algehele conditie, spierkracht en spiermassa, botdichtheid, stofwisseling, maar ook de kwaliteit van de organen en hartvaatstelsel langzaam achteruitgaan. Dit kan worden tegengehouden door het lichaam fysiek en mentaal te blijven uitdagen, zodat het de noodzaak blijft houden om fit en gezond te blijven. Algemeen bekend is ondertussen wel dat beweging hiervoor belangrijk is. Maar hoewel fietsen, wandelen en andere duurinspanning algemeen geaccepteerd is, blijken de positieve gezondheidseffecten van krachttraining toch minder bekend.

Wat zijn de voordelen van krachttraining?

De voordelen van krachttraining op een rijtje:

• Behoud van spierkracht- en massa. Als spieren op de juiste inspanning uitgedaagd worden, groeien ze in kracht en omvang. Sterkere spieren dragen bij aan een betere balans en coördinatie in dagelijkse activiteiten en verminderen het risico op vallen. De gebruikte weerstand moet hiervoor hoger liggen dan bij de algemeen bekende "conditie" training: van een halfuur fietsen of wandelen worden spieren niet groter of sterker. De weerstand is te licht om de spieren op de juiste manier te prikkelen.
• Preventie van botontkalking. Door krachttraining worden botten sterker. Zelfs als er al botontkalking is vastgesteld, is het raadzaam om (gecontroleerd en onder supervisie) krachttraining te ondernemen om verdere achteruitgang tegen te gaan.
• Verbeterde stofwisseling. Ook de stofwisseling vertraagt naarmate we ouder worden. Een toename van spiermassa draagt bij aan een hogere ruststofwisseling, omdat spieren een energiebehoefte hebben om in stand te worden gehouden, zelfs in rust. Dit in tegenstelling tot vetweefsel, wat juist een opslagsysteem is van overmatig aanwezige energie. Hierom is een combinatie van kracht- en conditietraining aan te raden voor effectief afvallen.
• Mentale welzijn. Naast fysieke voordelen heeft krachttraining ook positieve effecten op het mentale welzijn. Regelmatige lichaamsbeweging kan angst en depressie verminderen, cognitieve functie verbeteren en het algemene gevoel van welzijn vergroten. Het draagt bij aan een gezonde geest in een gezond lichaam.
• Sociale aspecten. Samen trainen met vrienden, deelnemen aan groepslessen of alleen al het inschakelen van een coach kan leiden tot nieuwe sociale contacten en gevoel van gemeenschap en ondersteuning bevorderen.

Kortom, krachttraining heeft vele gezondheidsvoordelen en past perfect in een gezonde leefstijl voor alle leeftijden. Om gezond te zijn en te blijven is het van essentieel belang om te midden van alle gemakken en comfort van deze huidige tijd het lichaam te blijven prikkelen en uitdagen, zodat het op latere leeftijd nog steeds van deze gemakken kan genieten zonder fysieke of mentale beperkingen.

Groetjes Sebastiaan van Osch 
Manueel therapeut MSc 

Terug naar het blog overzicht.